Porady dla właścicieli ryb, płazów i gadów
Warunki środowiska życia w naturze wymagają by w hodowlach domowych zwierzęta te utrzymywane były w większości przypadków w specjalnie do tego przygotowanych terariach, aqua-terariach, vivariach lub akwariach.
Dzięki temu możemy w domu lub mieszkaniu lub mieszkaniu stworzyć im warunki naśladujące ich naturalne środowisko.
RYBY – zmiennocieplne kręgowce wodne. Są niezwykle zróżnicowane pod względem budowy zewnętrznej i wewnętrznej, ubarwienia, oraz przystosowania do warunków środowiska. Stanowią najliczniejszą grupę (ponad połowę) współcześnie żyjących kręgowców. Na świecie znanych jest ponad 30 tys. gatunków żyjących współcześnie. Są najstarszymi kręgowcami świata, pojawiły się około 480 mln lat i do dzisiaj zamieszkują licznie środowiska wód słodkich i słonych na całym świecie. W hodowlach domowych utrzymywane są w sztucznych zbiornikach wodnych, odzwierciedlających środowiska naturalne. Początkowo w akwariach były hodowane tylko małe gatunki ryb w niewielkich zbiornikach, głównie gatunki słodkowodne.
Wraz z rozwojem technologii rozpoczęto budowę dużych akwariów, co dało możliwość umieszczania w zbiornikach nawet bardzo dużych ryb, nie tylko słodkowodnych, ale i morskich. W praktyce lekarsko-weterynaryjnej najczęstsze choroby ryb akwariowych to schorzenia bakteryjne, pasożytnicze, wirusowe, grzybicze. Ich częstym źródłem są błędy lub niedostateczna wiedza o środowisku, zasadach hodowli i warunkach kwarantanny. Rozważając zakup zwierzęcia egzotycznego upewnijcie się o legalnym źródle jego pochodzenia (certyfikat pochodzenia, lista konwencji CITES ). Dbajmy o właściwe utrzymanie warunków środowiska, prawidłowe żywienie, oraz profilaktykę najczęściej występujących chorób w akwariach i oczkach wodnych. Polecamy książki z serii „Moje hobby”.
PŁAZY – zwierzęta ziemnowodne z gromady kręgowców. Wilgotna skóra umożliwia im wymianę gazową. Wszystkie płazy są zmiennocieplne. W skórze znajdują się liczne gruczoły śluzowe, czasem jadowe (np. parotydy u ropuchy), a także komórki pigmentowe. Płazy są drapieżne. Występują na wszystkich kontynentach poza Antarktydą. Wielkość: od 9 mm do 1,8 m. Na świecie znanych jest obecnie około 6200 gatunków płazów. W domowych hodowlach najczęściej spotykamy różne gatunki żab i traszek, ropuchy, aksolotly, w ogrodach zoologicznych rzekotki i drzewołazy. Najczęściej ostatnio spotykanym zagrożeniem epizootycznym dla tych zwierząt zarówno w środowisku naturalnym jak i w hodowlach jest chytridiomikoza. Walka z tą groźną, zakaźną chorobą, wywoływaną przez grzyb Batrachochytrium dendrobatidis angażuje od kilu lat lekarzy weterynarii i biologów na całym świecie. W przypadku niektórych gatunków i ich środowisk może zagrażać przetrwaniu płazów.
W hodowlach amatorskich kluczowym czynnikiem profilaktyki zdrowotnej jest wiedza na temat hodowanego gatunku i dbałość o właściwe warunki środowiska życia zwierząt. Wyposażenie terrarium lub aqua-terarium w odpowiednie podłoża, oświetlenie, kryjówki oraz zapewnienie odpowiednich warunków wilgotności i oświetlenia fazowego jest rzeczą podstawową. Wnikliwa obserwacja i ograniczanie czynników stresowych zaowocuje zdrowiem utrzymywanych zwierząt a także ich rozrodem co jest chyba największą satysfakcją hodowcy. Rozważając zakup zwierzęcia egzotycznego upewnijcie się o legalnym źródle jego pochodzenia (certyfikat pochodzenia, lista konwencji CITES ).Opiekując się płazami dbajmy o profilaktykę chorób oraz o stworzenie możliwie najlepszych warunków utrzymania i żywienia płazów w domu. Polecamy książki z serii „Moje hobby”.
GADY – (Reptilia, od łac. repto – czołgać się) współcześnie żyjące są potomkami znacznie większej grupy zwierząt, której największy rozkwit przypadł na erę mezozoiczną czyli epokę dinozaurów. Z 18 znanych rzędów gadów większość wymarła w końcu ery mezozoicznej; obecnie żyją tylko 4: żółwie, krokodyle, hatterie, i gady łuskonośne, które dzielą się na dwa podrzędy: jaszczurki, i węże, łącznie współcześnie żyje do 7000 gatunków gadów. W domowych hodowlach najczęściej spotykamy zwierzęta z rzędu żółwi i łuskonośnych. Dużą popularnością od wielu lat cieszy się hodowla żółwi lądowych i wodnych. Najczęściej spotykane żółwie stepowe, greckie i ozdobne są często naszymi pacjentami z powodu niedostatecznej wiedzy o ich biologii i środowisku. Drugą najpopularniejszą grupą gadów hodowanych w domach są jaszczurki. Najbardziej chyba znany legwan zielony czyli Iguana utrzymywany jest już często jako zwierzę bardziej towarzyszące niż typowo terraryjne. Nie zawsze niestety z dobrym skutkiem dla jego zdrowia.
Popularne są legwany, gekony, agamy, tarczowce i biczogony oraz nieco rzadsze bazyliszki, kameleony i anolisy. Najbardziej chyba spektakularną dziedziną terrarystyki jest amatorska hodowla węży. Najczęściej hodowane są w domach pytony, boa, węże zbożowe. Zwykle kupowane są zwierzęta młode o małych rozmiarach. Niekiedy jako dorosłe potrafią przerosnąć początkowe wyobrażenia swoich opiekunów i rozmiary terrariów. Warto bardzo dokładnie przemyśleć zakup wybranego zwierzęcia, poznać dokładnie jego potrzeby i wiedzieć do jakich rozmiarów dorośnie jako dorosły osobnik. Unikniemy w ten sposób przykrych niespodzianek. W praktyce lekarsko-weterynaryjnej najczęściej spotykane schorzenia gadów to choroby metaboliczne (osteodystrofia pokarmowa – schorzenie to nie dotyczy węży ze względu na ich specyficzną dietę) i niedoborowe (hipowitaminoza A, B, C, D, E). Często zdarzają się urazy takie jak pęknięcia skorupy u żółwi, oparzenia od niezabezpieczonych lamp grzejnych u jaszczurek i węży. Dużą grupę schorzeń stanowią infekcje różnego tła dotykające wszystkich przedstawicieli gadów (głównie skóry i jej wytworów (ropnie, grzybica), jamy ustnej, przewodu pokarmowego i układu moczowego). Częstym schorzeniem u węży żółwi, rzadziej jaszczurek jest zaparcie jaj skutkujące tworzeniem się w jamie brzusznej ich ogromnej liczby co upośledza pobieranie pokarmu a z czasem także oddychanie. Często jedynym ratunkiem jest zabieg operacyjny. Wiele z tych chorób znajduje swoje pierwotne źródło w zaniedbaniach lub braku należytej wiedzy u sprzedawców lub początkujących hodowców. Dlatego gorąco zachęcamy przed kupnem zwierząt egzotycznych (ryb, płazów czy gadów) do kontaktu ze specjalistami. Mogą to być doświadczeni hodowcy lub lekarze weterynarii specjaliści chorób zwierząt nieudomowionych (egzotycznych). Rozważając zakup zwierzęcia egzotycznego upewnijmy się o legalnym źródle jego pochodzenia (certyfikat pochodzenia, lista konwencji CITES ). Opiekunowie gadów – dbajcie o odrobaczenie, profilaktykę i zwalczanie pasożytów skóry oraz o stworzenie możliwie najlepszych warunków utrzymania i żywienia gadów w domu. Polecamy książki z serii „Moje hobby”.